92 Sene Evvelinde Aksaray

Özellikle gazete okuyanlar var. Yani internetten filan değil bizzat basılı haberi, yazıyı okuyanlar var. Ki bence -eğer aradığımız, merak ettiğimiz bilginin/yazının basılısı varsa- doğrusu da budur. Göz sağlığımız için en başta ekrandan uzak durmak lazım. Ben mesela halen göz ağrısından mütevellit kısa sürede yoruluyorum. O yüzden de uzun çalışmalar yapamıyorum eskisi gibi. Bugün de daha evvelden emek verdiğim bazı yazıları okurlarımız için paylaşacağım. Başta da belirttiğim gibi özellikle gazete okuyanlar var ve bazıları da özellikle benden sık yazmamı istiyor. Hem diğer işlerim hem de sağlık problemlerinden eskisi kadar sık yazamıyorum. Okurlarımızı kırmamak için elimden geleni de yapmak istiyorum.

5

2015-2018 arasında yaklaşık bir asır öncesinin gazetelerini ciddi bir emekle taramıştım. İlgili yerleri günümüz Türkçesine aktarmıştım. Epey zahmetli bir iş aslında. İşte bu yazılara bakarken 92 sene öncesinin Mart’ında neler varmış şehrin gündeminde onu paylaşayım dedim.

Aksaray Vilayet Gazetesi’nin 1.sayfadasında “zekat ve fıtır sadakalarımızı Tayyare Cemiyetineverelim” başlıklı bir haber-çağrı var. 2.sayfada yine Tayyare Cemiyeti’ne verilen zekatların Şer’an caiz olduğu hakkında diyanet işleri başkanlığından fetva bulunmaktadır. Demek ki bazıları dinen sakıncalı bulmuşlar ve halkın kafası karışmış.

Yine 2. Sayfada “Faideli Ağaç Dikimi” başlığı altında güzel bir haber var.

“Belediyemizin son kararı “kavaklar-bataklıklar hakkında” hepimizi sevindirdi. Memlekete yapılacak bu büyük hars sebebiyle şükranlarımızı şimdiden arzı bir vazife biliyoruz. Bu kararla Aksaray çok şey kazanmıştır. Bu defa sıtmaya karşı bir mücadele ve bunun neticesi saadetin en büyüğü olan sıhhat kazanılacaktır. …. Kavak ya da meyve ağaçlarının bilinçli dikilmesi gerektiğine vurgu yapılarak Aksaray’ın toprağından ve suyundan en iyi şekilde yararlanmasının nasıl olacağı izah edilmiştir. Yazan: Çiftçi Kemal Ziya”.

3. sayfadaMilli Kütüphane’de“Çocuk Bakımı” hakkında Doktor Tahsin Bey tarafından, terbiye hakkında Cumhuriyet Mektebi müdür muavini Mustafa Savacı Bey tarafından Cuma ve cumartesi akşam 20’dekonferans verildi haberini görüyoruz.

Ayrıca bu sayfada“1000 kuruş maaşlı maarif kâtipliği boştur ve talip olanlar müracaat etsin” ilanı bulunmaktadır.

4. sayfada “Makam-ı Vilayetten” başlığı altında Vali Ziya Bey’den önemli bir ikaz var.

“Martın on beşinci günü kasabadan köyüne giden Gücünkayalı Hulusi oğlu Fehmi ile Mehmet oğlu Halil isimlerindeki gençlerden Fehmi’nin elindeki demir uçlu değnekle Kireçlik Boğazı’nda boğazdaki elektrik fabrikasından Aksaray’a gelen tellere (v)urmak suretiyle oynarken Fehmi’yi elektrik çarparak bir saniyede öldürmüştür. Evvelce de ilan edilmiştir ki, bu elektrik kuvveti başka bir şeye benzemez. Parmağın ucunu tele dokunan adam derhal ölür. İşte ilk defa iş bu genç öldü. Çok müessir olduk. Badema gerek kasabada gerekse hariçte telefon ve elektrik tellerine katiyen dokunulmasın. Yoksa böyle ölümle neticeleneceği bu vakada meydana geldi. Aynı zamanda bu tellerle oynamak isteyen görüldüğü, haber verildiği takdirde pek ağır ceza görür. İşte bir kere daha ilan olunur”.

4. sayfada Perek-zâde Hami ve Şeriki’nin yani ortağının “Müjde” başlığı altında ilanı bulunmaktadır.

“Uzun yolculuktan bizar olan ahali-yimuhtereme’ye

Mevsim itibariyle Ereğli hattına işlemekte olan Aksaray-Konya postası 1 Nisan [1]927 tarihinden itibaren otomobil ile Konya seyrüseferine başlayacaktır. Yolcu için seri ve muntazam bir bir makine daha tedarik edilmekte ve ahali-yimuhteremeninesbab-ı istirahatlerini şimdiden temin edilmeğe çalışılmakta olduğu ilan olunur”.