AKSARAY’DA ESKİ EKİMLER -2-
09 Ekim 2019, Çarşamba 09:381926 Ekim’inde ilk defa yayınlanan Aksaray Vilayet Gazetesi’nde en ilgi çekici bölümlerden birisi “Kasaba Havadisleri” başlığını taşır. Burada verilen bilgiler gerçekten üzerinden pek çok araştırma yapılabilir. O günlerde Koçhisar Aksaray’a bağlıdır biliyorsunuz. 1933’te çıkan kanunla Koçhisar ve Arapsun (Gülşehir) Aksaray’dan ayrılmıştır. Çünkü Aksaray’ın vilayetliği elinden alınmış, kaza rütbesine düşürülmüştür. İşte, Aksaray’ın halen başına iş gelmemişken, el freni çekilmemişken, taze bir fidan gibi hızlıca büyürken Koçhisar da Aksarayla birlikte büyüyordu. Hemen şunu da ilave edelim ki Koçhisarlılar oldukça cömertti. Ülkeye gerekli olan tayyareyi kendi aralarında topladıkları parayla almışlardı. Tayyarenin adı da haliyle “Şerefli” yazısı biraz küçük, “Koçhisar” altta ve daha büyük olarak yazılmıştı. Birazdan okuyacağınız gibi Aksaray’ın elektrikle tanışmasıyla kendileri de bu teknolojiyle haşır-neşir olmak istemişler. Yine dikkatinizi çekeceğine inandığım diğer bir haber seyyar sinema ile herkesin tanışmasıdır. Evet, uzatmadan bahsettiğim haberleri olduğu gibi aşağıya alıyorum.
Kasaba Havadisleri
1- Mülkiye müfettişi Kemal Beyefendi vilayetimizdeki vazife-i teftişlerini bitirerek İstanbul’a doğru hareket etmişlerdir.
2-Gazi Paşa caddesinin onartılmayan rıhtım kısmı ve yolun düzeltilmesi müteahhidine ihale edilmiştir. Emanette kalan kısmı gayretle yapılmaktadır.
3- Vilayetin seyyar sineması köylere çıkarılmıştır. Yakında kazalara da gönderilecektir.
4- Aksaray Azm-i milli şirketinin 750 bargir (beygir) kuvvetindeki türbin teçhizatı ve şimdilik 350 bargir kuvvetindeki elektrik tesisatı kâmilen hitam bulmuştur. Dakik fabrikasının yalnız ambarları kalmıştır. O da bitmek üzeredir. Yakında teslim ve tesellüm muamelesi yapılacaktır.
5- kasabanın elektrikle tenviratını çok zengin olan kudret elektrikiyyemizden diğer makinelerin işletilmesini Vilayet Muhasebe- i Hususiyesi’yle belediye müştereken üzerlerine almış mukavelesi yapılarak işe girişilmiştir. Hoşlukla onarmalarını dileriz.
6- Koçhisar Kasabası’nda elektrikle tenvirini vilayet istiyor. Alât ve edevâtımevcuddur.
7- Koçhisar’ın pek mühim suyu için su işlerini bilen bir mühendisle mukavele yapılmıştır. Mühendis yakında iş başına gidecektir.
8- Arapsun Köprüsü ve yolları çok gayretle tamir edilmektedir.
9- Arapsun’da Türk Ocağı açılmıştır. Muvaffak olmalarını isteriz.
10- Vilayet dahilindeki bi’l-umum köylerin müşterek ekinleri toplanıp köy ambarına bırakılmaktadır. Köy hizmetlerine yetmiş-seksen bin liralık bir gelir olacaktır. Köylüleri tebrik ederiz.
11- Aksaray-Konya yolu üzerinde yedi buçuk kilometreden ibaret Sultan Hanı ve Eşmekaya bataklığı üzerinde gayretle şose yapılmaktadır. En çok kısmı bitmiştir.
12- Hükümet Konağı çok güzel bir surette yapılmaktadır. Müteahhitleri tebrik ederiz.
13- Orta Mektep’ten Muhasebe-i Vilayet idare ve hesabına geçen ilk kısımlardan ibaret beş sınıflı bir ilk mektep teşkil edilmiş ve adına Cumhuriyet Mektebi denilmiştir.
14- Orta Mektep müdürü Hüsnü Bey Niğde’den gelerek vazifesine başlamıştır. Âlim, çalışkan, zeki, iyi ahlaklı bir zattır. Yeni vazifelerini tebrik eder, çok muvaffak olmalarını dileriz.