AZM-İ MİLLÎ T.A.Ş. KURUCULARINI BİR DAHA YAZIYORUM

Daha önce yazdığım yazıları bazen yeniden yayınlamak zorunda kalıyorum. Tıpkı aşağıdaki gibi. Bazıları yanıma gelip ya da telefon edip “yahu benim dedemi neden şirketin kurucuları arasında yazmadın?” diye hesap sorar gibi merak edenler oluyor. Ben herkesin dediğini yazsam mesleğime ihanet etmiş olurum. Tamam ailesinden dedesinin şirketin kurucularından olduğunu duyabilir ama belgede o isim yoksa ben ne yapabilirim? Dedesi işte bilmem şu kadar altın ya da para vermiş. İyi de hani bunun kaydı? Nerede bunun belgesi? Kısacası nizamnameye göre şirketin müessisleri (kurucuları, ortakları) aşağıda yazdığı gibidir.

Azmi Milli T.A.Ş.’nin kuruluşu ve kurucuları hakkında bilgi veren tüm kaynaklarda müessisler genel olarak Vehbi Çorakçı, Aksaray Valisi Yusuf Ziya Günar ve Belediye Reisi Mehmet Sueri’nin müşterek çalışmaları neticesi 1924 yılında, Ziraat Bankası, Sanayi Maden Bankası, Aksaray Belediyesi, Aksaray Özel İdare teşkilatı ve Aksaray halkı olarak zikredilir.

1924 yılında yayımlanan nizamnameye göre şirketin kurucuları şunlardır:

Mebus Vehbi Bey Efendi, Hamzabeyli Zade Ziya Bey Efendi, Müftü İbrahim Efendi Hazretleri, Perek Zade İbrahim Efendi, Koçhisarlı Müfti Zade Hayrullah Efendi, Osman BeyZade Tahir Efendi, Hacı Hatip Zade Hacı Esat Efendi, Muhittin Efendi Zade Halid Efendi, Eskilli Mustafa Efendi, İmaretli Veli Efendi Zade Mehmet Efendi, Hacı Ahmet Efendi Zade Agâh Efendi, Alibuçuk Zade Kuddusi Efendi, Perek Zade Ömer Hami Bey, Alibuçuk Zade Abdülkadir Efendi, Alibuçuk Zade Ethem Bey, Mehmet, Halil, Hüsnü, Eskilli Hacı Mecit Zade Hacı Recep Efendi, Müfti Zade Ramazan Efendi,  Hacı Osman Efendi Zade Mehmet Efendi, Kunduracı Yusuf Usta, Çimeli’den Hacı Sülük oğlu Molla Mehmet, Babılcanlı Haydar Efendi, Eşmekayalı Tosun Bey, Sandık Emini Borlu Tahsin Efendi, Tabanlı Zade Mehmet Efendi, Hacı Ahmet Efendi Zade Yakup Efendi, Kadı Zade Hacı Mehmet Efendi, Battal oğlu Mehmet mahdumu Mevlüt Ağa, Terzi Zade Ruşen Efendi, Alay BeyZade Mehmet Hasan Efendi, Kasap Hasan Hüseyin Ağa, Küçük Bölcek Mahallesi’nden Abdussamed oğlu Mehmet Ali Ağa, Küçük Bölcek Mahallesi’nden İsa oğlu Hacı İmam Hüseyin Ağa, İsmailağa Tolu’ndan Hüseyin oğlu Zekeriya Efendi, Şakir Efendi Zade Agah Efendi, Kazancık Tolu’ndan Tebrik oğlu Mehmet Ağa, Bıçak Zade Ahmet Efendi mahdumu Yakup Efendi, Hamza Kadı Zade Hamza Efendi, Hacı Veysel Ağa Zade Rafet Efendi, Hacı Kani Efendi mahdumu Çapan Efendi, Ökçesiz Zade Ethem Efendi, Düğüzlü Hacı İbrahim oğlu Hacı Süleyman Ağa, Alibuçuk Zade Kazım Efendi, Osman oğlu hacı İbrahim Efendi, Hatipoğlu Tolu’ndan Ali Baz oğlu Ömer Ağa, Acem Köse’li Mahallesi’nde Kadı Zade İbrahim Ağa, Hamza Zade Tahir Kazım Efendi, Baytar müfettişi Hüseyin hasan Bey, Hacı Veysel Ağa Zade Hicabi Efendi,  Taşpınarlı İbrahim Efendi mahdumu İzzet Efendi, Taşpınarlı Durmuş Ali Ağa, Tokarızlı Ethem çavuş, Ihlaralı Osman oğlu Hamza Efendi, Babaoğlan oğlu Ahmet Ağa, Demirci Köylü Pir Ali Oğlu Şammaz Ağa, Kavurmacı oğlu Hasan Ağa, Karagöz oğlu Abdullah Ağa, Eşmekayalı Mehmet BeyZade Hüseyin Bey, Eşmekayalı İbrahim Bey Zade Memduh bey, Eşmekayalı Tahir Bey Zade İbrahim bey, Eşmekaya eşrafından Hacı Ahmet Ağa, Aksaray Belediyesi, Aksaray İdare-i Hususiyesi, Aksaray Su Komisyonu, Konya Mebusu Musa Kazım Efendi Hazretleri, Konya Mebusu Kazım Hüsnü Bey Efendi, Eskişehir Mebusu Emin Bey, İmaretli Hacı Ahmet Ağa Zade Mustafa Efendi, İmaretli Veli Efendi Zade Halil Efendi .

15 Ağustos 1928 Çarşamba günü saat 14.00’te Aksaray Milli Kütüphane’de fevkalade olarak ictima yapılacağı, şirket nizamnamesinde bazı maddelerin değiştirileceği haber edilmiştir. Nizamnamede açıklanan müessislere aşağıda yazılı kişi ve kuruluşların ekleneceği yaklaşık bir ay öncesinden Aksaray Vilayet Gazetesi’nde duyurulmuştur.

Nizamname-i Dahili’nin birinci maddede isimleri yazılı olan müessislerden Eşmekayalı Tosun Bey, Hacı Ahmet Efendi Zade Yakup, Gazi Zade hacı Mehmet, Alaybey Zade Mehmet Hasan, Küçük Bölcek Mahallesi’nden Abdüssamed oğlu Mehmet Ali, İsmailağa Tolu’ndan Hüseyin oğlu Zekeriya Efendi, karcık Tolu’ndan Türk oğlu Mehmet, Hamza Gazi Zade Hamza, Hacı Kani Efendi mahdumu Çapan, Alibuçuk Zade Kazım, Hamza Gazi Zade Tahir Kazım, Ihlaralı Osman oğlu Hamza, Demirci Köylü Pir Ali oğlu Şammas, Eşmekayalı Mehmet Bey Zade Hasan, Eşmekayalı Tahir Bey Zade İbrahim Bey ve efendilerle Aksaray Su Komisyonu’nun müessislerinden milli ve ihraçları ile müessisler meyanına Türkiye Cumhuriyeti Ziraat ve Sanayi Maden Bankaları ile Kulu Köylü İsmail ve Derviş, Koçhisar Belediye Reisi Rıza, Koçhisar’ın Muhlis obasından Hamdi, Halil Ağa Zade İzzet, Nevşehirli Bekir, Nevşehirli Mehmet, Müftü İbrahim Efendi Mahdumu İbrahim Çelebi, Billur Zade Kayserili Hacı Mahmut, Tekeli Zade Yakup, Yörük Monla(molla) Mustafa, Kavurmacı Zade Mahmut Çavuş, Mahmut oğlu Hazar Ağa, Alibuçuk Zade Servet, Alibuçuk Zade Hacı Hasan, Alibuçuk Zade Ahmet, Alibuçuk Zade Ata, Alibuçuk Zade Ruhi, Alibuçuk Zade Hacı Ali, Alibuçuk Zade Hami, Alibuçuk Zade Feyzi, Alibuçuk Zade Şammas, Alibuçuk Zade Ethem Efendi Kerimesi Bakiye, Alibuçuk Zade kerimesi Vasfiye, Alibuçuk Zade Kuddusi Bey validesi Ümüş ve refikası Ayşe, Alibuçuk Zade Vehbi Bey refikası Fatıma, beyefendi ve hanımlar derç olunacaktır .