CİHAN-PENÂH YA DA OSMANLI’NIN YARDIMLARI -2-
20 Aralık 2018, Perşembe 09:16Dünkü yazımda Osmanlı’nın dünyaya yaptığı yardımları belgeleriyle ortaya koyan 2016’da Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı imzasıyla meraklılarıyla buluşan kitaptan yani “Osmanlı'dan günümüze insanî diplomasi CİHAN-PENÂH” isimli eserden bahsetmiştim.
Cihan-Penâh yani “Cihanın Koruyucusu” başlığıyla tüm insanlığa takdim edilen kitabın içindeki belgelerin insanı ziyadesiyle şaşırttığını hatta gözyaşlarınızı tutamayabilirsiniz diye yazmıştım. Dün de yazdığım gibi bu gururu bize yaşatan dedelerin torunları olarak mirasyedi gibi davranmaya hakkımız yok. Adamlığı, cömertliği ileriye götüremezsek, çıtayı yükseğe koyamazsak gurur duyduğumuz ecdadımız (dedelerimiz) ahfadıyla (torunlarıyla) mahcubiyet yaşar! Dünkü yazıda belge özetlerini kronolojik olarak yazmıştım. Bugün de yarım kalan yazıyı tamamladım. Önümüzdeki günlerde bazı yardımları (belgeleri) detaylıca anlatmak niyetinde olduğumu bir daha tekrar edeyim.
“1857 tarihli Lehistanlı bekâr mültecilerin devlet yardımı ile evlendirilmeleri; aynı tarihte Prens Witold Czartoryski’den Leh mültecilerine ihsanlarda bulunan Osmanlı padişahına teşekkürü; 1859 tarihli Ülkeleri Ruslar tarafından işgal edilen Çerkes ve Nogayların Osmanlı topraklarına hicretleri; 1850 tarihli Açe Sultanı Şah Mahsur’un, halkının Hollandalı zulmünden kurtarılmasına dair yardım talebi; 1867 tarihli Yaralı Prusya askerlerine Osmanlı padişahı tarafından gösterilen ilgi ve yardım; 1868 tarihli Prusya kıtlıkzedelerine yardım; aynı tarihli Doğu Prusya ahalisine padişah tarafından yapılan yardıma teşekkür; 1870 tarihli İrlanda’da bulunan fukaraya yardım; 1876 tarihli Kıtlık sebebi ile İsveç’e buğday gönderilmesi; 1878 tarihli Muhtelif iskelelerdeki iki yüz bin Kafkasyalı muhacirin sevk, iskân ve idaresi; 1879 tarihli Su taşkınlarından zarar gören Macaristan’ın Segedin şehri ahalisine yardım; 1880 tarihli İspanya’da nehir taşkınlarından zarar görenlere yapılan yardım; 1888 tarihli İsveç’te yangından zarar görenlere II. Abdülhamid’in para yardımı; 1889 tarihli Kıtlık sebebi ile Karadağ’dan Osmanlı tarafına iltica eden Karadağlıların iskânı; 1890 tarihli Rusya’dan hicret eden dokuz bin muhacirin kış bastırmadan Konya vilayetinde iskânı; 1891 tarihli Almanya’daki Saale Nehri’nin taşmasından zarar gören ahaliye yardım; 1892 tarihli İran’daki kolera salgını sebebiyle doktor ve eczacı gönderilmesi; 1894 tarihli İran depremzedelerine yardım; 1894 tarihli Cape Town’daki kız mektebine yardım talebi; 1894 tarihli Amerika ormanlarında çıkan yangın dolayısıyla zarara uğrayanlara yapılan yardım; 1896 tarihli Petersburg’da yapılacak cami inşasına padişah tarafından yardımda bulunulması; 1901 tarihli İslâm muhacirlerinin ülkeye kabul edilerek sefaletten kurtarılması; 1902 tarihli Hindistan’da kıtlıktan zarar görenlere yardım gönderilmesi; 1905 tarihli Habeşistan’ın başkentinde bir cami yapılması ve bazı camilerin tamiri; 1906 tarihli Sicilya’daki volkan patlamasında mağdur olanlara Padişahın yardımı; 1908 tarihli Tebriz’de felakete uğrayanlara yardım; 1909 tarihli Calabria ve Sicilya afetzedeleri için yapılan yardım; 1909 tarihli Cape Town’daki Osmanlı okulu ve Güney Afrika’daki Müslüman yetim ve kimsesizler için padişahtan ihsan talebi; 1910 tarihli Sırbistan’da sel felaketine uğrayanlara hazineden yardım; 1910 tarihli Çin Türkistanı ahalisine Kur’ân‑ı Kerim ve dini içerikli kitaplar gönderilmesi; 1910 tarihli İstanbul’a gelen yoksul Çinli hacıların dönüş masraflarının karşılanması; 1911 tarihli Türkistan felaketzedeleri için yardım toplanması; 1912 tarihli Bosna ve Hersek’in Visoka kasabasındaki yangından zarar görenlere yardım; 1916 tarihli Hollanda’da sel felaketzedelerine para yardımı; 1916 tarihli Cava’daki sel felaketzedelerine yirmi beş bin kuruş yardım gönderilmesi; 1926 tarihli Ermenistan’a yapılan yardım; 1940 tarihli Fransa’daki mültecilere Kızılay tarafından yapılan yardım; 1947 tarihli İngiltere’de selden zarar görenlere yardım; 1954 tarihli Irak’ta selden zarar görenlere yardım; 1964 tarihli Güney Vietnam’a 1500 ton çimento yardımı; 1988 tarihli Selden etkilenen Bangladeş’e yapılan yardım; 2006 tarihli Filistin’e ekmeklik buğday unu hibe edilmesi; 2010 tarihli Pakistan’da selden zarar görenlere yapılan yardım”. Ve son belgeyi de 2015 tarihli Suriye halkı için gönderilen un yardımıyla alakalı tercih etmişler. Son yıllardaki yardımların çok olduğu malumunuz. O yüzden birkaç seçki yapmışlar.