FERİDUN NAFİZ BEY VE AKSARAY -2-

Tıp, kültür tarihimiz ve Selçuklular başta olmak üzere pek çok konuda eserler veren Prof. Dr. Feridun Nafiz Uzluk Aksaray’da 1929-1932 arasında toplam iki buçuk yıl hekim olarak görev yapmıştır. Kendisi araştırmaya/öğrenmeye ve öğretmeye doymayan birisi olduğundan o kadar işin içinde kısıtlı imkanlara rağmen Aksaray tarihi hakkında da tedkikler yapmıştır. Bunlar küçük ebatta 12 sayfadır. Birkaç kitaba ortak imza attığımız ağabeyim Zekai Erdal ile bu notlar hakkında makale yazdık. Sanat tarihçisi olan Erdal notların bu husustaki önemine dikkat çeken tespitlerde bulundu. Ben de Feridun Nafiz Bey’in Aksaray’daki hizmetini yazdım. Ortaklaşa olarak bu 12 sayfayı günümüz Türkçesine çevirdik. Bazı yerleri okuyamadığımızdan belirterek yayınladık ama bir de yanlış okumalar olabilir. Tespit ederseniz lütfen bize mail ile bildiriniz. (www.turkiyatjournal.com/Makaleler)

Feridun Nâfiz Bey’in Notlarında Aksaray

12 sayfalık notlar arasında Küçük Bölcek Mahallesinde Güdük Minare olarak da bilinen Sırçalı Minareden, Eğri Minareye oldukça benzeyen ama günümüze gelemeyen başka bir minareden kayıt bilgi kırıntıları olduğu gibi Darphane olarak da bilinen hankah hakkında şu bilgiler okunmaktadır: “Biri küçük mihrabın üstünde ve diğeri yanlarında olmak üzere üç25 küçük ve onların altında keza iki pencere vardır. Mescidin iki kubbesi vardır. İki kubbe arasında büyük ve yüksek bir kemer mevcuttur. Mihrabın karşısında kabaralı bir kapı vardır. Bu kapının sol tarafında bir minare mevcut imiş. Minareye çıkabilecek basamaklardan altı tanesi el-yevm görülmektedir. Minare kapısı bugün kapalıdır. Minareden eser yoktur. Tezyinat ve tertibat itibariyle Selçukî’dir. Bu kapıdan arkasındaki hücrelere girilir. Mescidin içerisinden sağ tarafında tonozlu bir mahal daha vardır ki oradan bir kapı ile dışarıya çıkılırmış. Burası imaret olsa daha münasiptir. Eski bir kapının sövesinde (el-nebi sallallahu aleyhi vesellemed-dünya mezraati’l-ahire ve kâlealeyhisselamed-dünya saati fec’alhâtâaten okutamadık”.

Baba Yusuf Hakiki’nin mescid, türbesi hakkındaki bilgide ilginç bir husus vardır. Türbesinin içinden bahsederken Gusinye (Gosine olarak da kayıtlara geçen Gusinye, Karadağ'da bulunan bir kasaba ve belediyedir. Kasaba ülkenin kuzeydoğusunda yer almaktadır. 2014 yılında Plav belediyesinden ayrılarak bağımsız belediye yapılmıştır.) kazasından gelmiş bir bayrağın olduğunu yazan Feridun Nafiz Uzluk’un bu haberi/nakli ayrı bir araştırma konusudur.

Yine notlar arasında Tımarhane Mahallesi’nden, Feriştah Hatun Cami’nden, Şeyh Hamza Türbesi’nden, Kalınlar Köprüsü’nden, Kılıç Arslan Türbesi’nden, Cemalettin Aksarayî’nin mezar taşından, Şeyh Hamidi Veli’nin türbesinden ve Ulu Cami’nin minare kitabesinden bahis vardır.