GENÇLER VE 19 MAYIS

Mustafa Kemal Paşa, 15 Mayıs akşamı annesini ziyaret etti. ‘’Yarın  Anadolu’ya gidiyorum.’’ dedi. Kendisini bırakmak istemeyen annesine 'Gitmem lazım anne, çünkü buraların da Selanik gibi olma ihtimali var.' dedi. Vatan kaybetmenin ne demek olduğunu çok iyi bilen Zübeyde Hanım çaresiz göz yaşlarını silecekti.  Paşanın gözüne sabaha kadar uyku girmeyecekti. Altı ay evvelinden bu yana kafasında kurduğu planları bir bir tekrar düşündü.

İtilaf Devletleri’nin Anadolu’da birçok noktayı işgal ettiği bir ortamda 9. Ordu müfettişi olarak Samsun’a olayları yerinde gözlemleyip önlem almak üzere gönderilecekti. Mustafa Kemal Paşa'nın İngiliz belgelerinde bulunan resmi görevi, Karadeniz'deki asayişi sağlamak ve bölgedeki milis güçlerin aralarındaki çatışmaları sonlandırmaktı. Ayrıca fermanda 3 ve 4. Kolordular ile; Diyarbakır, Bitlis, Elazığ, Ankara ve Kastamonu illerinin kolordu komutanlarına doğrudan emir verebileceği yetki açıklamaları arasında yer almaktadır. Bu ferman ile 9. Ordu Müfettişi Mustafa Kemal, Anadolu coğrafyasının tüm doğu kısmına emir verebilecek rütbeye erişmiştir.

16 Mayıs 1919 Cuma günü Padişah Vahdettin ile cuma selamlığında son kez görüşüp veda eden Mustafa Kemal Paşa saat 16:00’da Bandırma Vapuruna bindi ve karargahında görevlendirilen kişiler ile İstanbul’dan ayrıldı. Bakanlık 25.000 Osmanlı lirası ödenek tahsis etmişti. Yolculukları esnasında bir İngiliz gemisi, Bandırma Vapuru'nu izlemeye başlamış ancak Karadeniz'e açıldıktan sonra fırtınalı havada izlerini kaybetmiştir. Mustafa Kemal, Gemi kaptanı İsmail Hakkı Bey'e karaya yakın bir rota izlemesini ve düşman saldırısı halinde gemiyi en yakın sahile oturtmasını emretmiştir. Sert havada, dalgalı bir denizde yol alan gemi 17 Mayıs günü gece saat 23.00 civarında İnebolu Limanı'na girmiş, 18 Mayıs 1919 tarihinde öğleüzeri 12.00'de de Sinop Limanı'na yanaşmıştır. Üsteğmen Hikmet Bey sandal ile kıyıya çıkmış ve yolda olduklarını Samsun Tümen Komutanlığına telgraf ile bildirmiştir.

Bağımsız ve ulusal egemenliğe dayalı yeni bir devlet kurulması gereğine inanan Mustafa Kemal Paşa’nın Milli Mücadele’yi örgütlemek için 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkışı, kendisinin ifadesiyle “Bir milletin uyanmasını” tetiklemiş oldu. Mustafa Kemal Paşa Samsun’a çıktıktan sonra çektiği telgraflarla İzmir’in Yunanlılar tarafından işgalini ordu ve milletçe kabul edilmeyeceğini bildirdi. Samsun’da sadece 6 gün kaldı. Şehir İngiliz kaynıyordu. Karargahı Havza’ya taşıma kararı aldı.

Ardından 21 Haziran’da Amasya Genelgesi’nin yayımlanması, İngiliz işgal yönetiminin baskısı altındaki İstanbul hükümeti ile ilişkilerin gerilmesi, ardından da Erzurum ve Sivas kongreleriyle birlikte işgalci güçlere karşı halkın desteğiyle başlayan Kurtuluş Savaşı.

Amasya Genelgesi ile Erzurum ve Sivas kongrelerinde alınan kararlar, milletin bizzat kendi azmiyle ve sivil halk unsurlarıyla ulusal egemenliğin sağlanacağının altını çizmiş oldu. Mustafa Kemal Paşa ise 09 Temmuz 1919 itibariyle askerlik görevinden istifa edip bu mücadele sürecini sivil bir unvanla yürüttü. Tüm süreç Ankara’da 23 Nisan 1920’de kurulan Birinci TBMM tarafından yönetildi.

Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs'ta Bandırma Vapuru ile Samsun'a geçerek, Kurtuluş Savaşı'nın ilk ateşini yaktı. Türk milletinin, Atatürk önderliğinde İtilaf Devletleri'ne karşı başlattığı bu direniş Kurtuluş Savaşı'nın başlangıcı oldu. Daha sonra Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla milli bayram ilan edilen 19 Mayıs, Atatürk tarafından Türk gençliğine armağan edildi. Zira, Milli Mücadele günlerinde yaşanan zorluklar ve Türk milletinin kahraman mücadelesi nesillerden nesillere aktarılacaktı.

19 Mayıs, Türk Milleti'nin bağımsızlık ve özgürlük umutlarının inanca dönüştüğü, kurtuluş ateşinin yakıldığı ve aydınlık bir geleceğe olan inancın kuvvetlendiği günün adıdır. 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramınız kutlu olsun. Vatanımız için canlarını feda eden aziz şehitleri rahmet, minnet ve saygıyla anıyoruz.