105inci YIL DÖNÜMÜNDE 19 MAYIS’I ANLAMAK (7)
19 Mayıs 2024, Pazar 11:02Müfettişlik görevini kendisini İstanbul'dan uzaklaştırmak için verilmiş bir görev olarak düşünen Mustafa Kemal kaleme aldığı Nutuk adlı eserinin 1. bölümünde yer alan BenimKararım adlı kısmında görevi kabul edişinin ardındaki düşüncelerini şu şekilde kaleme almıştır:
“ | Osmanlı ülkeleri bütün bütüne parçalanmıştı. Ortada bir avuç Türkün barındığı bir ata yurdu kalmıştı. Son sorun, bunun da paylaşılmasını sağlamak için uğraşılmaktan başka bir şey değildi. Osmanlı Devleti, onun bağımsızlığı, padişah, halife, hükûmet, bunların hepsi anlamını yitirmiş birtakım anlamsız sözlerdi. Neyin ve kimin dokunulmazlığı için kimden ve ne gibi yardım istemek düşünülüyordu? Öyleyse sağlam ve gerçek karar ne olabilirdi? Baylar, bu durum karşısında bir tek karar vardı. O da ulus egemenliğine dayanan, tam bağımsız yeni bir Türk devleti kurmak. İşte, daha İstanbul'dan çıkmadan önce düşündüğümüz ve Samsun'da Anadolu topraklarına ayak basar basmaz uygulamaya başladığımız karar, bu karar olmuştur. |
16 Mayıs 1919 Cuma günü Padişah Vahdettin ile cuma selamlığında son kez görüşüp veda eden Mustafa Kemal Paşa saat 16:00’da Bandırma Vapuruna bindi ve karargahında görevlendirilen kişiler ile İstanbul’dan ayrıldı. Bakanlık 25.000 Osmanlı lirası ödenek tahsis etmişti. Yolculukları esnasında bir İngiliz gemisi, Bandırma Vapuru'nu izlemeye başlamış ancak Karadeniz'e açıldıktan sonra fırtınalı havada izlerini kaybetmiştir. Mustafa Kemal, Gemi kaptanı İsmail Hakkı Bey'e karaya yakın bir rota izlemesini ve düşman saldırısı halinde gemiyi en yakın sahile oturtmasını emretmiştir. Sert havada, dalgalı bir denizde yol alan gemi 17 Mayıs günü gece saat 23.00 civarında İnebolu Limanı'na girmiş, 18 Mayıs 1919 tarihinde öğle üzeri 12.00'de de Sinop Limanı'na yanaşmıştır. Üsteğmen Hikmet Bey sandal ile kıyıya çıkmış ve yolda olduklarını Samsun Tümen Komutanlığına telgraf ile bildirmiştir.
Mustafa Kemal, Samsun yolculuğunun ayrıntılarını 1926 yılında Hakimiyet-i Milliye başyazarı Falih Rıfkı ile Milliyet başyazarı Mahmut Soydan 'a anlatmıştır. Bu anılarda çok ilgi çeken bir ayrıntı vardır: Kemal Paşa, Galata rıhtımında kendisini bekleyen Bandırma Vapuru’na binmek için Şişli'deki evinden çıkmak üzereyken eskiden yanından çalışmış bir kurmay subay gelir ve felaket haberini verir:
"İngilizler ya yola çıkışınıza engel olacaklar ya da vapurunuz Karadeniz'de batırılacak!"
Yorum Yazın
E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişdir.