GIDA TAKVİYELERİNİ ‘DOĞRU’ KULLANIYOR MUSUNUZ?

Gıda takviyesi kavramı son yıllarda çok da yabancı olmadığımız bir kavram. Özellikle pandemi sürecinde bu destekleyici takviyelere olan talep artmış durumda.

Gıda takviyesi nedir?

Gıda takviyeleri normal beslenmeyi takviye etmek amacıyla vitamin, mineral, protein, yağ asitleri, lif, aminoasitler, bitki, bitkisel veya hayvansal kaynaklı maddelerin konsantre veya ekstrelerinin tek başına yada karışımlar halinde hazırlanarak günlük alım dozlarının belirlendiği ürünlerdir. Kan testinizin sonucuna göre veya doktorunuz gerekli gördüğü durumlarda size bunları reçete edebilir yada destekleyici olarak önerebilir. Vücut için gerekli olan maddeleri eksikliği durumunda dışarıdan almak gerekmektedir.

Hangi destek ne zaman alınmalı, nasıl kullanılmalı?

● Dvitamini eksikliğinde sadece kemikler değil kalp damar ve bağışıklık sistemi de olumsuz etkilenir ve eksikliği obezite, diyabet, kanser riskini artırır. Bu kadar gerekli olmasının yanında kullanılacak doz çok önemlidir çünkü Dvitamini gerekenden fazla alındığında vücutta birikerek toksisiteye neden olur. Pandemiyle birlikte D vitamini kullanımı konusunda bilgi kirliliğiartmış durumda ve maalesef gerekmediği durumlarda da yüksek doz D vitamini kullanılmaktadır. Mesela bilinenin aksine eczanelerde satılan D vitamini ampulleri takviye amacıyla kullanılmamalıdır. Çünkü 1 ampul normal bir insanın 300 günlük D vitamini ihtiyacını karşılayacak miktarda D vitamini içerir. Bu ampuller yalnızca gerektiği durumlarda reçete ile kullanılmalıdır. Covid döneminde korunma amacıyla kullanmak istiyorsanız yada D vitamini düşüklüğünüz varsa doktor ve eczacınız size en uygun dozu içeren vitamini önerecektir. Ayrıca Dvitamini yağda çözünen bir vitamin olduğu için yağlı bir öğünle alındığında emilimi artar, kahvaltıdan sonra kullanılabilir.

● Demir vücutta organlara oksijeni taşıyan hemoglobinin yapısında bulunur ve eksikliğinde kansızlık görülür. Vücutta üretilemez ve besinlerle alınır. Besinlerle yeterli alınamadığı durumlarda, doktor reçetesine göre dışarıdan takviye olarak yada ilaç şeklindealınması gereklidir. Kahvaltıda tüketilen çay, kahve, peynir gibi süt ürünleri demirin vücut tarafından emilimini azaltarak ilacın verimini düşürür. Bu nedenle demir takviyeleri/ilaçları kullanırken sabah aç karnına, kahvaltıdan yaklaşık 1 saat önce almak en iyi yoldur. Ayrıca Cvitamini,demir emilimini artırdığı için demir ilaçları kullanırken Cvitamini içeren besinler tüketmekeksik olan demirin yerine koyulmasını kolaylaştıracaktır. Gerekenden fazla demir alınması kalp hastalıklarına neden olacağı için doktor önerisi olmadan demir ilaçları veya takviyeleri kullanılmamalıdır.

● Migren, kronik ağrı, depresyon gibi hastalıklarda ihtiyaca göre tedaviye ek magnezyum takviyeleri kullanılabilir. Beyinsel aktiviteler için kullanılan magnezyum glisinat ve magnezyum taurat formları akşamları alınmalıdır. Kas ağrısı, spor sonrası ağrılar, kronik yorgunluk ve bitkinlik için kullanılan magnezyumsitrat ve magnezyum malat formları ise enerji verdiği için sabahları kahvaltıdan 2 saat sonra kullanılması daha uygundur.

● Bağışıklığı destekleyen çörek otu yağı öğlenleri yemekle birlikte veya yemekten hemen sonra alındığında emilimi artar.

●Güçlü antioksidan olan ve özellikle covid döneminde adını sıkça duyduğumuz glutatyon içeren takviyeler öğle yemeğinden 2 saat sonra alındığında maksimum yarar sağlar.

● Yine güçlü antioksidan özellikte olan ve bağışıklık sistemini destekleyen çinko ve selenyum minerallerini içeren takviyelerin yeterli emilebilmesi için yemekle aralarında 2 saat ara olması gerekir bu yüzden bunlar da öğle yemeğinden 2 saat sonra alınmalıdır.

●Günlük aktiviteleri desteklemek amacıyla kullanılan B12 gibi vitaminler de gün ortasında kullanıldığında yararlanım artar.

● Antioksidan, antienflamatuvar, antikanser, antidiyabet etkileri olan ve bağışıklığı destekleyen, zerdeçal bitkisinin köklerinden elde edilen kurkimin içeren takviyeler akşam yemekten sonra alınabilir.

●Probiyotikler, kolajen, melatonin içeren takviyeler ise gece yatmadan kullanıldığında daha etkilidir.

●Özellikle çocuklarda gelişim çağında kullanılan omega-3 ve balık yağı akşam veya öğlen yağlı öğünlerden sonra kullanıldığında emilimi artar.

●Multivitamin komplekslerinin de akşamları yemekten sonra kullanılmaları emilimlerini artırarakalınan verimin artmasını sağlar. Ayrıca birden fazla mineral takviyesi kullanılıyorsa bu takviyeler de  1'er saat arayla kullanılmalıdır.

Doğru doz ve doğru zamanda kullanıldığında gıda takviyeleri sağlığınızı destekler ve düzenler. Fakat yanlış şekilde bilinçsiz kullanılan takviyeler istenmeyen sonuçlara neden olmaktadır.Vücudunuza aldığınız her ürüne aynı hassasiyetle yaklaşmalı ve gıda takviyelerini mutlaka doktor veya eczacınıza danışarak kullanmalısınız. Bilinçsiz gıda takviyesi kullanarak fayda görmek yerine zarar görebilir, sağlığınızdan olabilirsiniz.

Sağlıkla kalın.

İletişim: esmamizrak2@gmail.com