2022’nin Kelimesi: GASLIGHTING
02 Ocak 2023, Pazartesi 10:57Amerika’nın en eski sözlük yayıncılarından olan Merriam-Webster, 2022 yılının kelimesi olarak ‘’Gaslighting’’ kelimesini seçmiştir. Bu seçimin nedeninde ise, arama butonunda gaslighting kelimesinin yüzde bin 740 artarak aranmış olması yatmaktadır.
Gaslighting kelimesi için henüz Türkçe karşılığı tam olarak önerilmese de Gaz Lambası Tekniği olarak da ifade edilebilmekte. Bu kelimenin ismi, İngiliz Oyun Yazarı Partick Hamilton’ın kitabından gelmektedir, daha sonra ise kitap beyazperdeye uyarlanarak 7 dalda Oscar ödülü kazanmıştır.
Gaslighting, bir kişinin gerçeği inkar etme, hatırlatmaları yapmama veya yalan söyleme gibi yöntemlerle bir başka kişinin gerçeğe uymayan inanışlarını oluşturma ya da mevcut inanışlarını sorgulatma amacıyla yaptığı psikolojik manipülasyon tekniklerindendir. Bu tür davranışlar, kişinin kendine güvenini sarsarak, güvenini azaltarak dünyadaki gerçekleri anlama yetisinin zayıflatılmasına neden olabilir.
Gaslighting, genellikle insan ilişkileri içinde ortaya çıkar ve burada bir kişinin diğer kişiyi kontrol etme veya manipüle etme amacı vardır. Bu durum, aynı zamanda iş ortamlarında veya toplumun genelinde de görülebilir.
Bu tür davranışların belirtileri arasında, gaslighting’e maruz kalan bir insan her şekilde kendini suçlamaya meyillidir. Gaslighting uygulayan bir insanın ise uyguladığı kişiye karşı gündelik hayatta sık kullandığı, ‘’Kafanda kuruyorsun, hastasın sen, aşırı tepki veriyorsun, çok hassassın’’ gibi cümleler yer alır.
Gaslighting'in önlenmesi veya çözümü için, kişinin kendi güvenini kazanması ve gerçeği kabul etmeyi öğrenmesi önemlidir. Ayrıca, sağlıklı ilişki kurma becerilerinin geliştirilmesi ve manipülatif davranışların fark edilmesi de yardımcı olabilir. Eğer bir kişi gaslighting'e maruz kaldığını düşünüyorsa, profesyonel yardım almayı düşünmesi de faydalı olabilir.
Gaslighting kavramının daha iyi anlaşılması, dışarıdan bir gözle bunun fark edilebilmesi adına yönetmenliğini George Cukor’un yaptığı 1945 yılında çekilen Gaslight (Işıklar Sönerken) filmini izlemenizi tavsiye ederim. Film, siyah beyaz olmasına rağmen akıcı ve heyecanlı bir içeriğe sahip, internet üzerinden kolayca ulaşabilirsiniz.
Yaşadıklarımızın farkına vararak, kendimizin değerini daha çok bildiğimiz, herkes için güzelliklerle dolu bir yıl olmasını temenni ediyorum…
Sağlık ve sevgi ile…
Soru ve Önerileriniz İçin:
Mail: [email protected]
Instagram: @uzm.psk.dan.mervesudemen