Eski Ra­ma­zan­lar­la şim­di­ki Ra­ma­zan­lar

Cu­mar­te­si günü Ra­ma­za­nın biri baş­la­dı, ne telaş var ne he­ye­can var. Sı­ra­dan gün­den fark ol­ma­dı­ğı için Ra­ma­zan ha gel­miş ha gel­me­miş hiç fark et­mi­yor. Kimse Ra­ma­zan he­ye­ca­nı ya­şa­mı­yor, üret­ti­ği­ni kaça sa­ta­rım he­sa­bı­nı ya­pı­yor. 10 li­ra­lık ek­mek­le 30 li­ra­lık ekmek ara­sın­da ne fark var, sa­de­ce gra­maj farkı var, hadi 20 lira olsun her­kes neyi kaça sa­ta­rım he­sa­bı ya­pı­yor. Efen­dim fi­at­lar ar­tın­ca satış ol­ma­ya­cak mı el­bet­te ola­cak ama kimse um­du­ğu­nu bu­la­ma­ya­cak. Kaç kişi 120 ila 150 li­ra­ya biraz tahin bu­la­şık­lı ek­me­ği ta­hin­li diye ala­cak, ancak bil­me­yen­le­ri kan­dı­rır­lar.
Ben ço­cuk­lu­ğum­dan bu yana köyde şe­hir­de ya­şa­dı­ğım Ra­ma­zan­lar­dan tutun bu güne kadar bi­li­yo­rum. Es­ki­den bu kadar sof­ra­lar­da çeşit yoktu, tere yağ ile pi­şi­ril­miş pilav akşam ve gece sof­ra­lar­da bu­lu­nur­du. Ya­nın­da evde yapma yo­ğurt ay­ra­nı mut­la­ka olur­du, hele hoşaf hiç eksik ol­maz­dı.
Efen­dim zen­gin etli sütlü yemek sof­ra­sı­na otu­rur­du, bunu belli sa­yı­lı kim­se­ler ya­şar­dı. Ga­ri­ban­lar her zaman bah­set­ti­ğim ye­me­ği yer şi­kâ­yet et­me­den ham­dü­se­na eder­di. Hele ço­cuk­lar mi­na­re yok ise ho­ca­nın eza­nı­nı cami üze­rin­den din­ler oruç­lu­la­ra haber ve­rir­di.
Ra­ma­zan ayın­da kimse açık­tan oruç yemez lo­kan­ta­lar hep ka­pa­lı olur­du. Has­ta­lar dahi açık­tan oruç yemez uta­nır­dı, şimdi öy­le­mi oruç tu­tan­da be­lir­siz, tut­ma­yan be­lir­siz hale gel­miş. Kim­se­nin kim­se­ye say­gı­sı kal­ma­mış, ale­nen or­ta­lık­ta yiyor, birde di­şi­ne kür­dan sokup sokak or­ta­sın­da ka­rış­tı­rı­yor.
Böyle bir say­gı­sız­lı­ğın or­ta­sın­da nasıl eski Ra­ma­zan­lar­la yeni Ra­ma­zan kı­yas­la­ma­sı ya­par­sı­nız. Ben öğ­ren­ci iken yaz ta­ti­li­ne ge­lir­dim tam o dönem ekin­ler tır­pan ve orak­la iş­le­nir­di, rah­met­li Halil amcam ile be­ra­ber sabah na­ma­zın­dan sonra tar­la­ya gider tır­pan­la saat 10 kadar tır­pan çalar sıcak kı­zın­ca eve ge­lir­dik. Tabi su­suz­luk­tan ya­nar­dık ka­fa­mı­zı çeş­me­de ıs­la­tır akşam eza­nı­nı bek­ler­dik.
Zaman ve ortam çok de­ğiş­ti şim­di­ki genç­ler es­ki­yi bil­mez­ler, o es­ki­den­di deyip çı­kı­yor­lar. Çünkü şimdi ra­ma­zan­la­rın tadı yok, bay­ram­lar­da bay­ram­laş­ma kal­ma­dı. Ev­le­re ço­cuk­lar gel­mez oldu, ce­bin­de­ki te­le­fon­la te­le­fon­la­şa­rak bay­ram­la­şı­yor.
Yani an­la­ya­ca­ğı­mız o dö­ne­min gü­zel­li­ği ve he­ye­ca­nı diye bir şey kal­ma­mış­tır. Zen­gin­le­rin fa­kir­le­ri sof­ra­sı­na davet et­me­si bile yok ol­muş­tur. Yar­dım­laş­ma ve ku­cak­laş­ma diye bir şey kal­ma­mış­tır, Ra­ma­zan mı gel­miş nor­mal gün mü be­lir­siz bir du­rum­da­dır.
Ben Nev­şe­hir de ha­fız­lı­ğa ça­lış­tı­ğım dö­nem­ler­de idi, şeh­rin belli kim­se­le­ri Ra­ma­zan ay­la­rın­da ha­fız­lı­ğa ça­lı­şan ve hafız olan­la­ra hatim in­dir­tir­ler­di. Sonra bir hafta ev­le­rin­de kazan kay­na­tır­lar evsiz olan­la­rı davet ede­rek ev­le­rin­de on­la­ra yemek ve­rir­ler­di.
Ben hala elli se­ne­yi geçti o dönem ye­di­ğim bamya çor­ba­la­rı ak­lım­da. O kadar güzel ye­mek­ler ya­par­lar­dı ki, o Ra­ma­zan ye­mek­le­ri hala ha­fı­za­la­rı­mız­da. İşte bun­lar­dan do­la­yı o eski ra­ma­zan­la­rı arı­yo­ruz, ne­re­de o sa­mi­mi­yet, ku­cak­laş­ma ve yar­dım­laş­ma var mı bunun bir ta­ne­si?
NOT: Ra­ma­za­nı şe­ri­fi­niz mü­ba­rek olsun, Rab­bim daha nice bay­ram­la­ra sağ­lık ve sıh­hat içe­ri­sin­de ka­vuş­tur­sun, tüm Müs­lü­man­la­rın huzur ve barış için­de kar­deş­çe ya­şa­ma­la­rı­nı nasip ede­rek is­la­mın galip gel­me­si­ni sağ­la­sın.