Herşeye itiraz eden ve inatlaşan çocuklara nasıl davranmalıyız ?

“ Hayır “ kelimesini ilgili ya da ilgisiz her yerde gelişigüzel kullanan çocuklar ebeveynlerinin adeta sabrını denerler. Çocuğunuzun her şeye “ Hayır “ demesinin sebebi sizi sinirlendirmek değil; esasında sadece kendini kanıtlama ve kabul ettirme ihtiyacından doğar. Çocuklar bazı dönemlerde yaşamlarının tüm kontrolünü ebeveyne kaptırmama çabasında olurlar. Ağlamasının, bağırmasının, öfke nöbetleri geçirmesinin kaynağı da aynı nedendir. Özellikle 2, 3 yaş döneminde kendini gösteren ve ilerleyen süreçte devam eden öfke ve inat; süreçte anne ve babalara zor anlar yaşatabilir. Siz ebeveynler bu süreci yıpranmadan atlatabilmek adına çocuğunuzla inatlaşmak yerine uzlaşma yöntemleri geliştirebilirsiniz.

Öncelikle bilinmesi gereken en temel şey; çocuğunuzun genellikle 2 yaşında başlayan bu inatçı, huysuz ve gergin döneminin gelişimsel ve doğal bir süreç olmasıdır. Bu süreçte çocuk anneden ayrılarak kendi başına bir şeyler becerme, annesinden bağımsız bir varlık olduğunu fark etme durumuna bürünür. Kendini kanıtlamak ve planlarını uygulamaya geçirirken sizin sınır ve kurallarınızla karşılaştığında engellendiğini hisseder ve karşılıklı çatışma yaşanır. Bu bağımsızlık duygusunun altında yatan duygu anneyi kaybetmemek ve anneden uzaklaşmamak iken aynı zamanda anneden ayrışmak ve kendini kanıtlamaktır. Dolayısı ile çocuğunuz bunları size karşı gelmek için planlı bir şekilde yapmadığı için ona kızmak, bağırmak ve onu cezalandırmak yanlış bir tutum olacaktır.

Bir şeylere sürekli olarak itiraz eden çocuklar duygusal anlamda zor zamanlar geçiriyor olabilir. Kendisine tam olarak açıklanmayan belirsiz durumlar varsa bu durum bilinçaltında hayır kelimesi ile kendini gösterebilir. Bu sebeple çocuğunuzun cevap bulamadığı soruları keşfedip anlamlandırmaya çalışın.

Çocuğunuzun yapması gereken işleri onun yerine siz üstlenmeyin. Oyuncaklarını toplamasını söylediğinizde hayır yanıtını aldıktan sonra siz topluyorsanız eğer; çocuğunuza hayır kelimesinin hayatındaki bütün sorumluluklardan kurtulmak için kullanılabilecek sihirli bir kelime olduğunu öğretmiş olursunuz ve itirazları her geçen gün artar.

Çocuğunuzun “ hayır ”  demesi benlik duygusunu güçlendirir. Farklı bir birey olduklarını ve karar sürecinde olmaları gerektiğini hissettirir. Bu durumda çocuğunuza seçenek sunun. Örneğin; “oyuncaklarını şimdi mi toplamak istersin, yoksa yemeğini yedikten sonra mı? “ diyebilirsiniz. Çocuk burada karar verme hakkını kullanacağı için “hayır” demekten vazgeçer.

Çocuğunuza emir cümleleri kullanmak yerine soru cümleleri kurabilirsiniz. “Ödevini bitir” demektense “ Ödevlerini ne zaman bitirmen gerekiyor” demeniz daha işlevsel olacaktır ve itiraz durumunu azaltabilir.

Çocuğunuz bu dönemde sıklıkla sizinle tartışma yaşayabilir, öfke krizine girdiğinde ona zaman tanımalı ve sakinleşmesini beklemelisiniz. Ona “ şuan çok sinirli ve gerginsin seninle konuşmayacağım sakinleştiğin zaman bu konuyu konuşabiliriz.” diyebilirsiniz.

Son olarak en önemlisi çocuk yetiştirirken tutarlı olmanız gerektiğidir. Aldığınız kararların arkasında sağlam durmalı ve çocuğunuza güven vermelisiniz. Çocuğunuzu koşulsuz sevmeli, ve bunu ona hissettirmelisiniz. Unutmayın; çocuğunuz sizin en değerli varlığınızdır…

Sevgi dolu günler dilerim…