Ahmed Yesevî (1093-1167)

Bugün Kazakistan’ın Çimkent şehri yakınlarında yer alan Sayram kasabasında dünyaya gelmiş, dinî tasavvufî eğitimini tamamladıktan sonra yine o bölgedeki Yesi (bugünkü adıyla Türkistan) şehrine yerleşmiş, uzun yıllar halkı maneviyat yolunda irşad ettikten sonra burada vefat etmiş bir mutasavvıftır.

 Babası İbrahim Şeyh, Sayram ve civarında müridleri olan tanınmış bir sûfî idi. Anne ve babasını küçük yaşta kaybeden AhmedYesevî, bir süre Otırar’daki Arslan Bab isimli şeyhin yanında dinî-tasavvufî eğitim gördü. Onun da vefat etmesi üzerine başka şehirlerde eğitimine devam etti.

Hz. Peygamber’in gazâlarından birinde ashâb-ı kirâm aç kalarak peygamberin huzuruna geldiler ve biraz yiyecek istirham ettiler.  Hz. Peygamber’in duâsı üzerine Cebrâil (a.s) Cennetten bir tabak hurma getirdi. Fakat o hurmalardan bir tanesi yere düştü. Cebrâil (a.s.) dedi ki:

 “Bu hurma sizin ümmetinizden AhmedYesevî adlı birinin kısmetidir.”

 Her emanetin sâhibine verilmesi tabiî olduğu için Hz. Peygamber, ashâbından birini bu iş ile vazifelendirmek istedi. Neticede hurmayı Arslan Bâb’ın ağzına attı ve çok sonraları yaşayacak olan AhmedYesevî’nin terbiyesi ile meşgul olmasını söyledi.

İşte bu büyük velinin bir şiirini sizlere sunmak isterim.

Durmaz keramet satar

Ahir zaman şeyhleri

Her gün battıkça batar,

Ahir zaman şeyhleri

Farzı geriye atar,

Nafile oruç tutar,

Dini paraya satar,

Ahir zaman şeyhleri

Beline kuşak bağlar,

Sözleri yürek dağlar

Para toplarken ağlar,

Ahir zaman şeyhleri

Ağlaması göz boyar,

Her gün ayağı kayar,

Kendini adam sayar,

Ahir zaman şeyhleri

Başına sarık sarar,

Kendine mürit arar,

İlmi yok neye yarar,

Ahir zaman şeyhleri

Dünyaya kucak açar,

Zoru görünce kaçar,

Her yere küfür saçar,

Ahir zaman şeyhleri

Şeyhlik ulu bir iştir,

Hakka doğru gidiştir

Yaklaşılmaz ateştir,

Ahir zaman şeyhleri

Salih şeyhler nerdedir,

Kötüler her yerdedir,

Hak yoluna perdedir,

Ahir zaman şeyhleri