Sözünde durmak namustur

Bir insan Müslüman olarak söz veriyorsa sözünde durmalıdır. İnsanlar tamam ve evet dediği kadar hayır demesini de bilmelidir. Bunu diyemeyenler bir gün yok olup giderler. Bunun numune ve örnekleri çok görülmüştür. Bu normal hayatımızda, iş hayatımızda ve siyaset arenasında olsun hayatımızın her safhasında vardır. İnsanlar birbirlerini aldatmamalı. Hele samimi ve dost oldukları kişileri hiç aldatmamalı ve yalan söyleyerek oyalamamalı. “Yalancının mumu yatsıya kadar yanar” atasözü bize çok şey anlatmalı.

İnsanlar dostlarına yalan söyleyerek aldattığını söyler ama bu yalan bir yere kadardır. Karşısındakini aldattım zannedenler, kendilerini aldattığını anlarlar. Ama bir gün gelir verdiği sözün kendisine silah olarak döndüğünü elbette fark edecektir. Bunu ne zaman görecek aldattığı kişilerin kendilerine sırt döndüğünde görecektir.

Herhangi bir konuda verilen sözün yerine getirilmesi güzel bir huydur. Sözünde durmak, insanın şerefini artıran iyi alışkanlıkların en başında gelmektedir. Sözünde durmamak, çok çirkin bir harekettir. Müslümanlara yakışmayan en kötü bir davranıştır. Verilen sözde durulmaması, Allahüteâlânın ve kullarının hakkını çiğnemek olur. İnsanlar arasındaki davranışlarda, alış-veriş ve sözleşmelerde sözünde durmak, Allahüteâlânın emridir. Kur'ân-ı kerîmde (Verdiğiniz sözleri yerine getiriniz! Çünkü verdiğiniz sözlerden sorumlusunuz!) buyuruldu. Nitekim Sevgili Peygamberimiz de (Söz vermek borç gibidir.) buyurdu.

Peygamberlerden İsmail aleyhisselâm, birisine bir yerde buluşmak için söz vermişti. Söz verdiği yere gidip üç gün bekledi. O şahıs hiç gelmedi. Buna rağmen yerinden ayrılmamıştı. Allahüteâlâ,Kur'ân-ı kerîmde Meryem süresindeki bir âyette O'nu överek: (O va'dinde, sözünde sâdıktı)buyurdu.

Sözünde durmak büyük bir fazilettir. İnsanın şerefini, üstünlüğünü arttırır. Verilen sözden dönmek ise büyük bir günah ve münafıklık alametidir. Sevgili Peygamberimiz buyuruyor ki, (Münafıklık alameti üçtür: Konuştuğu zaman yalan söyler, söz verdiğinde sözünde durmaz. Kendisine bir şey emanet edildiğinde hıyanet eder.)

Müslüman verdiği sözleri, yaptığı anlaşmaları yerine getirmelidir. Yapamayacağı şeyleri söz vermemelidir. Bunun için Peygamber efendimizin şu tavsiyesini hiç unutmamalıyız.:

(Din kardeşinle münakaşa yapma. Ona söz verip de, sözünden dönme!)

Sözünde durmak önemli bir haslettir. Bu hususta birçok atasözü vardır. Birkaçı şöyledir:

Hayvan yularından insan sözünden tutulur.

Er olan sözünde durur.

Allah bir söz bir.

Söz namustur.

Söz verme verdiysen dönme!

Söz ağızdan çıkar.

Sözünün eri ol!

Tükürdüğünü yalamak [verdiği sözden dönmek] yiğide yakışmaz.

Kur’an-ı kerimde sözünde duranlar övülmekte sözünün eri denilmektedir.