AKSARAY-KONYA YOLU

Bugün okullara iki haftalık tatil başlıyor. Zaten kar tatillerinden dolayı 3 haftaya yakın dinlenecekler. Öncelikle karne alan öğrencilerimizin 15 günlük tatillerini tablet, bilgisayardan ve telefondan olabildiğince uzak ve müzeleri gezmeye, kitaplara ve doğaya mümkün mertebe yakın geçirmelerini tavsiye ve temenni ettiğimi belirtmek isterim.

*

Haberlerden bazen yollarda yaşanan kaza ve kurtarma haberlerini okuyunca aklıma önceden yolların durumu geliyor haliyle. Örneğin gazetelerde Aksaray-Konya yolunun önemiyle alakalı haberler var. Ben de bu yazıları günümüz Türkçesiyle yazıp sizlerin istifadesine sunmak istedim. 1927’nin başlarındaki haber, yani 92 yıl önce tam da bugünlerdeki çalışmaları haber veriyor. Yazı şöyledir:

“Aksaray-Konya yolu memleketimizin malumat ve münasebet ticariyesini birinci derecede alakadar eden çok mühim bir yoldur. Zirâî, içtimâî, iktisâdî bir çok noktalarda Konya ile daima temasta bulunmak mecburiyetinde olduğumuz gibi İstanbul, Ankara ve İzmir’le de ekseriya yine Konya tarikiyle temin-i münasebet edilmektedir. Büyük, muntazam bir şose halini iktisab ettiği gün bir misli uzaklığına rağmen Ereğli yolu ile yapılmakta bulunan münakalat-ı ticariye Konya teşkilat iktisadiyesinin daha yüksek, muntazam olması hasebiyle hemen kamilen bu yola inhisar edebilecek vaziyettedir. Konya piyasası birçok mahsulat-ı mahalliyemizin (yöresel ürünler) satılmasına ve birçok ihtiyacımızın tedarikine müsait bir vüsatta (kapasite) bulunması dolayısıyla bu yola her iki vilayetin de büyük bir ehemmiyet atfetmesi çok lüzumludur.

Başta muhterem valimiz Ziya Beyefendi olduğu halde Meclis-i Umumiye’miz üç seneden beri yol sahasındaki faaliyetini ve vaktini bu noktaya tekşif ederek ve evvela arazisi mühim olan noktadan başlayarak hududa kadar otomobil seyr ve seferine müsait bir hale getirmiştir. Tam bir şose elde edilinceye kadar dahi aynı hararetle sarf-ı mesai edileceği ve vilayetimiz bütçesinde en yüksek tahsisatın bu yola verileceği şüphesizdir. Şu kadar ki Konya yolundan müzaheret görülmedikçe bu yola ne kadar himmet gösterilirse gösterilsin bize lazım gelen hizmeti ifa edemeyeceği aşikârdır. Konya Anadolu’nun mühim bir ticaret merkez ticareti halinde ilerlerken Aksaray Konya’nın ve bilhassa yeni tesisatıyla sanayi sahalarında kendilerine yaklaşmak zaruriyetini daha derinden hissetmeğe başlamaktadır. Hal-i faaliyete geçirilen dakik fabrikası inşaatı mutasavver bulunan ve silo fabrikaları Konya mevadd-ı ibtidaiyesinden bir çoğunu sarf edecek ve imalatından mühim bir kısmını Konya’ya satacağı cihetle bu yolun ehemmiyeti gün geçtikçe artacaktır. Komşumuz Konya bu hususta lazım gelen münasebeti Aksaray’ın Anadolu-Bağdat Demiryolu’na rabtı vesilesiyle bir defa ciddi ve kuvvetli bir surette izhar etmişti. İttisaf noktasının Sarayönü İstasyonu olacağının … Konya mahafil ticariyesini derhal maddi fedakârlık dahi deruhte edecek bir samimiyetle hükümet-i cumhuriyemize müracaata mecbur kılmış bu hususta muhterem Babalık refikimiz de vâkıfane mütalaalarını bir silsile-i neşriyat halinde devam ettirmiştir”. Yazının devamında bu yolun yapılması sadede Aksaray değil Konya’nın da faydasınadır denilerek Konya bu yolun yapımı için teşvik edilmiştir. Bu yazıdan çok fazla geçmeden 2 Mart 1927’de konuyla alakalı şu yazıyı görüyoruz.

“Yolsuzluk, inkişaf zirai ve iktisadiyemize insafsız ve tahripkar darbelerini vurmağa devam etmektedir. Aksaray, İstanbul, İzmir, Mersin gibi merkez ticariye ile olan muamelat ve münasebet ticariyesini Ereğli ve bilhassa Konya vasıtasıyla icra etmekte ise de Konya ile tarihî ve iktisadî alakamızın vüsati dolayısıyla bu yol birinciye nazaran başka bir hususiyete maliktir. Ma-hâza (bununla beraber) Ereğli yolu da Konya’ya nispetle daha çok yakın olduğundan ihmal edilemeyecek ehemmiyetler arz eder. Konya yolunun iktisadî, ziraî, içtimaî inkişafımıza bahşedeceği güşayiş (açılma), Vali-i muhterememiz Ziya beyefendi tarafından layıkıyla takdir buyurularak müsmir (netice veren) bir mesai sarfederek Konya hududuna kadar otomobil seyrüseferine müsait bir yol elde edilmiş ise de bir cüz-ü taam bulunan herhangi bir noktasındaki ufak bir arıza hasebiyle heyet-i umumiyesi muhtell (bozuk) olan bu yol Konya Vilayeti’nce de aynı ehemmiyet atfedilmelidir ki münakalat-ı ticariyemiz (ticarî nakiller) sürat ve emniyet kesbedebilsin. İki kardeş vilayetin hayatı, alakaları o kadar derindir ki bunu izah ve tafsile bu sayfalar müsait değildir”.