ALİ PAŞA (SELİME SULTAN) TÜRBESİ

            Ali Paşa Aksaray yerlilerinden olup, ünlü Selçuklu Tarihçisi Kerimüddîn Mahmud'un muasırlarındandır. Anadolu Selçuklu Sultanlarından Sultan Gıyâseddîn II. Mesud zamanında yaşamış ve Şenkitoğlu tarafından sığındığı Selime Kalesi'nde hile ile çıkartılarak, kardeşi Ahî Ahmed ve diğer adamları ile birlikte öldürülmüştür.

            Ali Paşa, Aksaray Beyi'ydi ve Aksaray'da geniş mülkleri var idi. Hatta Aksaray'da dilediği gibi tasarruf etmek hususunda elinde berat da bulunuyordu. İşte Aksaraylı her zengine ve nüfuslu adama düşmanlık yapan Şenkitoğlu Ali Paşa'ya da düşmanlık yapmış, Aksaray Dârü'ş-Şifâsı'na sığınarak savaşlar tertip etmişti. Ve nihayet Ali Paşa, kardeşi ve adamları, Tarihçi Kerimüddîn Mahmud'un mülkü olan Selime Kalesi'ne sığınmıştı.

            Ölümlerinin ardından kardeşi Ahî Ahmed ile birlikte Selime Kabristanı'na defnolunmuşlardır. Sonra da üzerlerine türbe yapılmıştır.  Türbe, Selçuklu Devleti'nin çöküşü ve dağılışı sırasında yapılmıştır.

            *

BAYDI HATUN

            Burada medfun bulunanın kim olduğu hakkında bilgimiz olmasa da, bu kabr-i şerifin Karamanoğlu Devri'nden beri var olduğunu bilmekteyiz.

            Fatih Sultan Mehmed Han'ın Aksaray'ı ilhak etmesinden sonra burası da Osmanlılar'ın himayesine girmiştir. Türbe yakınındaki sarnıç, göl ve mezrâ türbenin vakfıdır. Bu vakıflar Karamanoğlu İbrahim Bey'in beratıyla tescillenmiş olup, Sultan Fatih de kendi döneminde bu berâtın yürürlükte kalmasını onaylamıştır. Türbe, Sultan II. Bayezid'in Karaman Vilayeti evkaf defterinde kayıtlıdır.

            Türbe alanı uzun yıllar boyunca yöre halkı tarafından Hıdırellez'de Hızırlık ve İlyaslık olarak kullanılmıştır.

*

BEKÂR SULTAN -TURASAN DEDE

            Burada yatan zât, Danişmendli Devleti'nin kurucusu Gazi Ahmed Danişmend'in amcası Hasan Bey'in oğlu Turasan Bey mi yoksa Kara Abdal Dede'nin şeyhi Şeyh Turasan mı olduğu hakkında araştırmalar devam etmektedir. Halk arasında “Bekâr Sultan Türbesi” olarak bilinir.